Corona

 

Het basis repro­ductie­getal R0 geeft aan op hoeveel nieuwe mensen een besmet iemand het virus over­draagt. Men noemt dit ook simpel­weg de ‘besmet­telijk­heid’. Een besmettingsgetal van 2 betekent dat een drager van de infectie gemiddeld 2 andere mensen zal besmetten. Voor het covid-19 virus zitten de meeste schat­tingen voor R0 tussen de 2 en 3. Daarmee is dit virus besmet­telij­ker dan de sei­zoens­griep, die meestal een R0 van 1 tot 2 heeft. Het covid-19 virus is echter weer veel minder besmet­telijk dan bijvoor­beeld het mazelen­virus, dat een R0 van 12 tot 18 heeft. Hieron­der treft u ter verge­lijking een tabel aan met basis repro­ductie­getal­len voor een aantal bekende ziekten:

 
Ziekte R0
Mazelen 12-18
Polio 5-7
Rode­hond 5-7
Bof 4-7
Aids 2-5
SARS 2-5
Covid-19 2-3
Influen­za 1-2
 

Hoe groter R0 des te sneller neemt het aantal geïnfecteerde mensen toe, en des te moeilijker zal de infectie onder controle te krijgen zijn. Belang­rijk is ook om te weten dat R0 geen constan­te is. R0 is name­lijk mede afhanke­lijk van het aantal contac­ten waarbij besmet­ting moge­lijk is. Vandaar ook de oproep vanuit het ministe­rie om zoveel moge­lijk thuis te blijven en ruim afstand te houden tot anderen. Het concept van het reproductiegetal werd ontwikkeld in het werk van Alfred Lotka (1880-1949), Ronald Ross (1857-1932) en George MacDonald(1903-1967). Hieronder een foto van Lotka:

 

Het effec­tieve repro­ductie­getal
Als iemand immuun is gewor­den, door vaccina­tie of door de ziekte te hebben door­staan, leidt het oppik­ken van het virus niet meer tot een besmet­ting. Voor de bepa­ling van het effec­tieve repro­ductie­getal is van belang welk deel van de bevol­king nog vatbaar is. Geven we die fractie aan met de letter s, dan geldt de formule R = R0 · s.

 

Het effec­tieve repro­ductie­getal R is cruci­aal voor het verloop van de besmet­ting. Bij R > 1 breidt de pande­mie zich verder uit en bij R < 1 dooft de pande­mie op den duur uit. Voor de grens tussen toename en uitdo­ven geldt de formule s = 1/R0.